Yaklaþýk iki yýldýr tüm dünyayla birlikte ülkemizi de etkisi altýna alan Covid-19 pandemisi, özellikle organ bekleyen hastalarý derinden etkiliyor. Yaþamlarý organ nakline baðlý olan hastalarýn sayýsý artarken, buna k...
Yaklaþýk iki yýldýr tüm dünyayla birlikte ülkemizi de etkisi altýna alan Covid-19 pandemisi, özellikle organ bekleyen hastalarý derinden etkiliyor. Yaþamlarý organ nakline baðlý olan hastalarýn sayýsý artarken, buna karþýn pandemi sürecinde gerek canlý vericiden gerek kadavradan yapýlan organ baðýþýnýn büyük ölçüde azalmasý yaþam þansýnýn her geçen gün yitirilmesine neden oluyor. Acýbadem International Hastanesi Organ Nakli Merkezi Nefroloji Uzmaný Prof. Dr. Ülkem Çakýr ve Acýbadem International Hastanesi Organ Nakli Merkezi Bölüm Baþkaný ve Genel Cerrahi Uzmaný Prof. Dr. Ýbrahim Berber, 3-9 Kasým Organ Baðýþý Haftasý kapsamýnda yaptýklarý açýklamada organ baðýþýnýn alarm verdiðine dikkat çektiler, önemli uyarýlar ve önerilerde bulundular.
23 bin 919 kiþi umutla bekliyor
Böbrek, karaciðer, kalp, pankreas, akciðer… Ülkemizde halen 23 bin 919 kiþi her an bulunmasýný umut ettikleri organla hayata tutunmanýn hayalini kuruyor. Ancak ülkemizde özellikle de bazý yanlýþ bilgiler nedeniyle yeterli organ baðýþý gerçekleþtirilemezken, buna bir de yaklaþýk iki yýldýr devam eden Covid-19 pandemisinin endiþesi eklendiðinde, organ bulma þansý hýzla düþüyor. Son dönem organ yetmezliklerine baðlý ölümler giderek artarken, bu tanýyý alan hastalarýn tek tedavi þanslarýnýn organ nakilleri ile mümkün olduðunu vurgulayan Nefroloji Uzmaný Prof. Dr. Ülkem Çakýr “Buna karþýn ülkemizde 2019 yýlýnda 5.760 organ nakli gerçekleþtirilirken, 2020 yýlýnda bu sayý 3.852’ye geriledi. Bu yýlýn ilk on ayýnda da 3.714 nakil yapýlabildi” diyor. Ülkemizde halen böbrek nakli olmayý bekleyen ileri evre böbrek yetmezliði hastalarýnýn sayýsýnýn 21 binle ilk sýrada yer aldýðýný belirten Prof. Dr. Ülkem Çakýr, 1.715 karaciðer, 952 kalp, 283 pankreas ve 68 de akciðer nakli bekleyen hasta olduðunu söylüyor.
Nakil ameliyatlarý güvenli þekilde yapýlýyor
Saðlýk Bakanlýðý tarafýndan belirlenen güncel kurallara uyulduðunda, hastalarýn tetkik ve tedavilerinin güvenle yapýlabildiðini vurgulayan Prof. Dr. Ülkem Çakýr þöyle konuþuyor: “Gerek canlý vericiden, gerekse beyin ölümü gerçekleþmiþ vericilerden yapýlan organ nakillerinde rutin testlerin yaný sýra, Covid-19 antijen-antikor testlerinin yapýlmasý, izolasyon önlemlerine uyulmasý süreci kontrollü hale getirmektedir. Ancak tüm dünyayla birlikte Covid-19 pandemisine yoðun þekilde maruz kalan ülkemizde 2020 yýlýndan itibaren hem canlý vericiden hem de kadavradan nakil sayýlarýnda anlamlý bir düþüþ gözlenmiþtir. Örneðin; 2019 yýlýnda organ nakillerinin 4.397’sinin canlý vericiden, 1.363’ünün beyin ölümü gerçekleþmiþ vericiden yapýldýðý görülmektedir. Bu yýlýn ilk 10 ayýnda ise 3.714’e gerileyen organ naklinin, 3.260’ý canlý vericiden, 454’ü ise beyin ölümü gerçekleþmiþ vericiden yapýlmýþtýr.”
Organ baðýþý en güzel miras!
Türkiye’de organ nakli gereken hastalarýn sayýsýnýn giderek artýþ gösterdiðini vurgulayan Prof. Dr. Ýbrahim Berber de “Özellikle pandemi sürecinde yaþamak zorunda olduðumuz zor zamanlar organ baðýþýnýn önemine yönelik hassasiyetimizi azaltmamalýdýr. Unutmayalým ki býrakacaðýmýz en güzel miras hayatta iken yapacaðýmýz organ baðýþýdýr” diyor. Prof. Dr. Ýbrahim Berber, Türkiye’nin son yýllarda organ nakli cerrahisinde çok hýzlý ilerleme kaydettiðini, deneyimli uzman ve ileri teknolojik altyapýsý ile nakil baþarýsýnda dünyanýn önde gelen ülkeleri arasýnda yer aldýðýný vurguluyor.
Organ baðýþý için bilinmesi gereken 7 nokta
* Pandemide organ nakillerinde her türlü önleme uyulmasý hem canlý verici hem hasta için güvenli bir ortam saðlýyor.
* Organ baðýþlayarak, bir veya birkaç kiþiyi yaþama döndürmeniz mümkün.
* 18 yaþýný aþmýþ, akli dengesi yerinde olan herkes organ baðýþýnda bulunabilir.
* Ýslam dini de dahil olmak üzere, tüm büyük dinlere göre organlar baðýþlanabilir.
* Ülkemizde böbrek, kalp, akciðer, karaciðer, pankreas ve ince baðýrsak gibi organlar ile kalp kapaðý, gözün kornea tabakasý, kas ve kemik iliði gibi dokular baþarýyla nakledilebiliyor.
* Organýný baðýþlayan kiþinin organlarý týbbi olarak beyin ölümünün gerçekleþtikten sonra yapýlýyor.
* Kadavradan organ çýkarma iþlemi, cenaze bütünlüðünün korunmasý için büyük bir dikkat ve özenle yapýlýyor.